Sâm Mật Ong: Phục Hồi Sức Khoẻ, Phòng Đột Quỵ

Quy là về, vị thuốc này có tác dụng điều khí, nuôi huyết, làm cho huyết đang loạn xạ trở về chỗ cũ.

Theo Đông y đương quy vị cay, ngọt, tính ấm; vào 3 kinh tâm, can, tỳ, có tác dụng bổ huyết, hoạt huyết, nhuận táo, hoạt trường, điều huyết, thông kinh.

Quy là 

• Dùng làm thuốc chữa thiếu máu, điều trị huyết khối não và viêm tắc tĩnh mạch huyết khối, tăng cường tuần hoàn não mà ngăn ngừa đột quỵ, trị đau đầu hoa mắt, chóng mặt, hồi hộp trống ngực, cơ thể suy nhược, mệt mỏi, vô lực, da xanh xao, gầy còm, cơ thể gầy yếu, kém ăn, kém ngủ, phụ nữ kinh nguyệt không đều, táo bón…

Sau đây là những công dụng chính của Sâm đương quy:

1 - Bồi bổ khí huyết

Đương quy có khả năng tăng cường hệ tuần hoàn máu. Cùng với các loại vitamin B12 và acid folic có khả năng tăng sinh các tế bào hồng cầu để giúp cơ thể đủ máu.

Loại thảo dược này còn giúp cải thiện tình trạng máu xấu đồng thời giải quyết một số vấn đề như tình trạng cơ thể xanh xao, mệt mỏi, môi thâm, tóc bạc sớm, ăn uống kém.

2 - Tốt cho não và hệ thần kinh

Đương quy được cho là sở hữu các đặc tính dinh dưỡng có lợi trong việc bảo vệ các tế bào thần kinh khỏe mạnh.

Bên cạnh đó, đương quy còn chứa các hợp chất có khả năng hỗ trợ tuần hoàn máu giúp tăng cường đưa máu lên não nhằm giúp cải thiện những vấn đề trí nhớ kém, chóng mặt, hay quên, hay đau đầu, giúp tăng cường dẫn truyền thần kinh, tăng khả năng ghi nhớ và suy nghĩ.

Đương quy có khả năng ức chế sự kết tập tiểu cầu, liên quan đến điều trị huyết khối não và viêm tắc tĩnh mạch huyết khối, tăng cường tuần hoàn não mà ngăn ngừa đột quỵ.

3 - Tăng sức đề kháng

Thành phần đương quy có chứa polysaccharide cùng với các khoáng chất, vitamin và các tinh dầu đều được xem là hoạt chất tăng cường hệ miễn dịch rất tốt cho cơ thể. Đặc biệt là người có cơ địa yếu như người đang bị chấn thương hay phụ nữ sau sinh.

Đương quy tăng cường khả năng thực bào của đại thực bào, đồng thời hỗ trợ các quá trình chuyển hóa của những lympho bào, giúp kích thích sự sản sinh kháng thể để tăng cường sức đề kháng cho người dùng.

Do vậy, đương quy được sử dụng cho người bị suy nhược cơ thể hay mắc phải một số bệnh do hệ miễn dịch hoạt động kém, như đau bụng, viêm họng, viêm phế quản và viêm amidan,...

Bài thuốc giúp tăng sức đề kháng:

• Bước 1: Chuẩn bị 1kg đương quy tươi hoặc khô và 1,5 lít mật ong rừng nguyên chất.

• Bước 2: Ngâm đương quy vào trong mật ong theo tỷ lệ 4:6, để 1 tuần là có thể dùng được.

• Cách dùng: Khi uống có thể pha thêm với nước.

4 - Kháng khuẩn, chống viêm

Đương Quy giúp loại bỏ tình trạng viêm nhiễm bên trong do một số bệnh lý gây ra, ức chế sự sinh sản và phát triển của những loại vi khuẩn như trực khuẩn thương hàn, phẩy khuẩn tả hay liên cầu khuẩn tán huyết,... rất tốt cho hệ tiêu hóa.

5 - Trị đau nhức khớp

Loãng xương là tình trạng xương trở nên yếu, khiến chúng dễ bị gãy. Tình trạng này phát triển theo thời gian và chủ yếu ảnh hưởng đến phụ nữ trải qua những thay đổi mãn kinh.

Trong một nghiên cứu được thực hiện vào năm 2002, nghiên cứu sự ảnh hưởng của đương quy đối với sự tăng sinh của các tế bào xương ở người, các nhà nghiên cứu đã kết luận rằng đương quy đóng vai trò dinh dưỡng trong việc kích thích các tế bào xương, giúp xương chắc khỏe hơn.

6 - Khả năng chống oxy hóa

Các đặc tính chống oxy hóa của đương quy góp phần mang lại lợi ích cho hệ sinh sản, xương, da và sức khỏe, cũng như cân bằng tâm trạng.

Các gốc tự do trong thực phẩm chiên rán, đồ ăn chế biến sẵn làm hỏng các mô bằng cách phá vỡ các khối xây dựng của tế bào. Đương quy ngăn chặn việc này bằng cách tăng hoạt động và sản xuất các enzyme chống oxy hóa (NQO1 , SOD và CAT). Ngoài ra, nó kích hoạt việc sản xuất hợp chất phosphatidylinositol giúp tế bào tồn tại dưới áp lực oxy hóa.

7 - Giảm tâm trạng thay đổi bất thường và trầm cảm

Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng đương quy có thể có tác dụng chống trầm cảm và có thể có tác động tích cực đến tâm trạng của bạn.

Một nghiên cứu trên động vật đã chứng minh rằng, khi sử dụng dịch chiết đương quy đối trên động vật bị trầm cảm sẽ thay đổi hoạt động của một loại protein trong não liên quan đến trầm cảm và làm giảm các triệu chứng của trầm cảm. 

8 - Điều trị rối loạn kinh nguyệt

Đương quy hỗ trợ điều trị rối loạn kinh nguyệt, kinh nguyệt ít, bế kinh, đau bụng kinh ở phụ nữ.

9 - Tăng cường sinh lý

Đương quy thường kết hợp với các thảo dược khác để tạo ra kết quả mong muốn:

• Khi kết hợp với hoa cúc, bài thuốc này sẽ cải thiện tình trạng nóng trong người ở những phụ nữ đang trải qua thời kỳ mãn kinh.

• Khi kết hợp với cây kế sữa, cây trong sạch, mao lương, cỏ ba lá và nhân sâm, bài thuốc này sẽ cải thiện những cơn nóng, đổ mồ hôi đêm và giấc ngủ cho phụ nữ trải qua những thay đổi mãn kinh tự nhiên.

• Khi kết hợp với các loại thảo mộc khác (rễ nhân sâm, vỏ quế,...) và thoa trực tiếp lên da của bộ phận sinh dục giúp tăng cường sinh lý ở nam và nữ giới. 

10 - Hỗ trợ tiêu hoá, thông đại tiện

Đương quy được cho là có tác dụng bảo vệ dạ dày giúp cân bằng việc sản xuất ra acid dạ dày. Khi axit dạ dày làm xói mòn đường tiêu hóa, nó có thể dẫn đến viêm mãn tính và khi không được kiểm soát, nó có thể gây ra loét dạ dày.

Bổ sung đương quy có thể giúp cơ thể duy trì sự cân bằng tự nhiên của lớp niêm mạc trong đường tiêu hóa.

11 - Đối tượng cân nhắc khi sử dụng đương quy

• Không nên sử dụng đương quy khi bạn đang phẫu thuật, bởi vì nó là một chất làm loãng máu và làm tăng nguy cơ chảy máu.

• Đương quy có vị cay tính ôn, do đó đối với những người mà cơ thể đang bị nóng, bị ngứa thì không nên dùng.

12 - Lưu ý khi sử dụng

Hiện nay ở nước ta đã có 3 loài đương quy được xác định:

• Đương quy Trung Quốc: Vỏ rễ mỏng có màu vàng, bên trong màu trắng, có nhiều nhánh rễ con mọc từ phần quy đầu, quy thân. Rễ thường mềm, có vị cay, mùi thơm rất đặc trưng.

• Đương quy Nhật Bản: Rễ thường nhỏ hơn, vỏ rễ màu vàng nhạt, bên trong cũng màu trắng, thể chất cứng hơn đương quy Trung Quốc. Cả hai đều chứa tinh dầu, nhưng đương quy Trung Quốc có tỷ lệ (khoảng 0,4%) đương quy Nhật Bản 0,26%. Cả hai đều chứa thành phần ligustilide có tác dụng chống co thắt khí quản, dùng tốt cho bệnh hen phế quản.

• Đương quy Triều Tiên (Angelica gigas): Rễ thô hơn, cứng hơn, vỏ rễ màu hơi xám và ít thơm hơn.

Chế biến đương quy:

• Để tăng tác dụng hoạt huyết, chống viêm, giảm đau thì đương quy nên chích với rượu.

• Để tăng tác dụng bổ huyết, kiện tỳ, giúp cho tiêu hóa tốt, nên chế đương quy với mật ong.

• Để tăng tác dụng chỉ huyết, đương quy nên sao cháy cạnh hoặc đương quy thán.

Món ăn

1. Canh đương quy thịt dê: Đương quy 15g, hoàng kỳ 45g, nhân sâm 30g, thịt dê 400g. Các dược liệu cho vào cùng nấu với thịt dê tầm 4 giờ đến khi thịt dê chín nhừ, thêm gia vị. Chia làm 2 lần ăn trong ngày.

Tác dụng: Dùng tốt cho người bị thiếu máu suy nhược, sau khi bị bệnh lâu ngày cơ thể suy kiệt, hồi hộp đánh trống ngực, ăn kém.

2. Đương quy hầm gà: Đương quy 30g, gà mái 1 con (làm sạch chặt khúc). Cho gà, đương quy, gừng, hành, vài ngọn ngải cứu, gia vị đặt trong nồi, đậy kín, đun trong 2 - 3 giờ.

Tác dụng: Dùng cho phụ nữ kinh nguyệt không đều, hoa mắt chóng mặt, hồi hộp đánh trống ngực.

Kiêng kỵ: Người có chứng tỳ thấp, tiêu chảy, nóng sốt (lao đang tiến triển, u thượng thận, bướu độc giáp trạng) không được dùng.